Moeten we ons zorgen maken om hormoonverstorende stoffen in onze producten?

Veel consumenten waren of zijn zich er niet van bewust, en gaan helaas niet alle ingrediëntenlijsten lezen. Bovendien zijn ze bijna niet te ontcijferen. En gaan we er niet bijna allemaal vanuit dat het aan de veiligheidseisen voldoet? Lees jij overigens de ingrediëntenlijst voordat je een product koopt of ben je gevoelig voor de marketing erachter? De beste koop doe je nog altijd om eerst goed de ingrediëntenlijst te bekijken.

Gelukkig worden we langzaam steeds meer wakker geschud en alert. De tijd van klakkeloos alles aannemen of voor lief nemen is dan ook voorbij.

Wat zijn hormonen?

Hormonen zijn een soort van boodschappers voor het lichaam en circuleren via de bloedbaan door ons lichaam om signalen af te geven waar het nodig is, voor de balans van bijvoorbeeld het vochtgehalte, of suikergehalte in het bloed. Ze zorgen voor de eisprong en bereiden het lichaam voor op een zwangerschap, het stresshormoon zorgt ervoor dat we kunnen vluchten of vechten voor gevaar. Ze reguleren de stofwisseling, groei, ontwikkeling, slaap en zelfs onze stemming. En zo hebben we er veel die allesbepalend zijn voor ons functioneren én voor onze gezondheid.

De anti-conceptie pil is overigens een geval van hormoonverstoring, alleen is dit doelbewust. De hormonale disbalans voorkomt een zwangerschap.

Wat zijn hormoonverstorende stoffen?

Hormoonverstoorders of EDC’s (Endocrine Disrupting Chemicals) zijn chemische stoffen die onze eigen hormonen nabootsen of de werking negatief beïnvloeden. Veel EDC blijven in ons lichaam aanwezig en kunnen zelfs effect hebben bij heel lage concentraties. Tientallen onderzoeken tonen de negatieve gevolgen aan op mens, dier en milieu en toch wordt het nog steeds in veel alledaagse producten gebruikt.

Het zijn synthetische stoffen die er bijvoorbeeld voor zorgen dat plastic niet te hard wordt (weekmakers) of om verspreiding van vuur tegen te gaan (vlamvertragers). Je krijgt ze binnen via voedsel, inademing en via de huid.

Ons lichaam heeft een groot herstellend vermogen en kan heus wel wat schommelingen rechtbreien. Maar stel je voor dat er constant verstoorders op allerlei manieren in je lichaam komen, dan gaan er vroeg of laat problemen ontstaan.

Het komt voor in shampoo, gezichtscrème, deodorant, tandpasta enz. Meermalen per dag wordt ons lichaam hieraan blootgesteld, via voeding, inademing én cosmetica.

Voorbeelden van hormoonverstorende stoffen in cosmetica zijn:

• Parabenen, (butylparabenen en propylbarabenen) (conserveringsmiddel)

• Bisfenol A (BPA, BPS en BPF) hardmaker in plastics (nagellak)

• Ftalaten BzBP, DEP, DMP) (weekmaker)

• Triclosan (anti bacteriële werking)

• Synthetische UV-filters: zoals Benzofenon-3 (oxybenzon), 3-benzylideen kamfer, 4 methylbenzylideen kamfer (4-MBC), 4,4-Dihydoxybenzofenon, benzofenon, ethylhexylmethoxycinnamaa

• Triclosan (anti-bacteriële stof)

• Nonylfenolen (emulgator)

• Glycol ethers (oplosmiddel)

“Annelies Den Boer, voorzitter Stichting Tegengif: “We hebben een aantal populaire huidverzorgingsproducten getest en zijn erachter gekomen dat in een behoorlijk aantal hormoonverstorende stoffen zitten. Dan gaat het over producten die mensen vrijwel elke dag gebruiken, zoals bodylotion, lippenbalsem en gezichtscrème. Chemische stoffen in verzorgingsproducten kunnen via onze huid ons lichaam binnenkomen. De huid is één van de grootste organen in ons lichaam. Dus gifvrij smeren, maakt echt een verschil”

Wat zijn dan de gevaren:

Mijn onderzoek bracht me terug naar een uitzending van Zembla uit 2013! Als je dit programma terugkijkt, dan is het duidelijk dat het zoveel ernstiger is dan dat ze ons willen doen geloven.

Inmiddels zijn we vijf jaar verder, en nog steeds zijn een aantal stoffen in Europa niet verboden. Hormonen hebben een ongelofelijke werking in het lichaam en kunnen onze kwaliteit behoorlijk beïnvloeden. Het kan jaren duren voordat een ziekte zich openbaart.

Wetenschappers worden er moedeloos van. Volgens hen draait alles om de economische belangen van de Europese industrie. Want om hormoonverstoorders uit alle producten te halen kost miljarden. Daarom beginnen toxicologen en artsen een tegenoffensief en maken de balans op voor onze volksgezondheid. Ze berekenen wat het kost om ziektes te behandelen waarvoor men nu duidelijke aanwijzingen heeft dat een deel ervan veroorzaakt wordt door hormoonverstoorders. Met schokkende conclusies.

Mensen moeten etiketten lezen, maar dat is niet te doen volgens Zembla, terwijl ze recht hebben op de waarheid.

De reden waarom het nog altijd niet verboden is, heeft een sterk economisch tintje. Wetenschappers worden gesponsord door de industrie. De gezondheidskosten alleen al in Nederland bedragen 5,8 miljard euro ten gevolge van hormoonverstoorders.

Is het niet bizar dat de economische voorspoed het wint boven de gezondheid van de medemens? De machtige commerciële bedrijven hebben de touwtjes in handen. Het Europees parlement heeft onlangs een onderzoek gedaan en vastgesteld dat consumenten er niet vanuit kunnen gaan dat de producten veilig zijn.

Het lijkt een beerput die opnieuw wordt opengetrokken, en waarvan de deksel telkens weer wordt dichtgegooid.

De gevaren voor onze gezondheid en die van onze (ongeboren) kinderen zijn niet gering en al goed onderzocht:

Vruchtbaarheidsproblemen, verhoogd risico op borstkanker en verminderde hersenontwikkeling van kinderen in de baarmoeder. Niet ingedaalde testikels en andere afwijkingen in de geslachtsorganen. Overgewicht bij jonge kinderen, borstontwikkeling op jonge leeftijd, ook bij jongens, een verlate puberteit, PMS, overgangsklachten, endometriose, verminderde sperma-kwaliteit, geboorteafwijkingen, vroeggeboortes en een verminderde schildklierwerking. Logischerwijs verhoogt het ook het risico op hormonale kankers, maar dat wordt nog volop onderzocht. En is er inmiddels een duidelijke link met bepaalde neuro-degeneratieve ziektes als Parkinson en Alzheimer.

Volgens de Nederlandse Cosmetica Vereniging is er geen reden tot bezorgdheid:

Er zijn geen directe bijwerkingen volgens de NCV. De Europese Commissie heeft in 2018 een rapport gepubliceerd waarin bevestigd wordt dat het veilig gebruik van cosmetische ingrediënten met hormoonachtige eigenschappen door de eisen in de Cosmeticaverordening en REACH worden gewaarborgd

Toxicoloog prof. dr. Majorie van Duursen legt echter uit dat de effecten van deze stoffen pas in een later stadium duidelijk worden.

Natuurlijk is het wettelijk nog niet verboden, en wil de NCV de bedrijven ook beschermen. Er is nog ontzettend veel onduidelijkheid wat er op de lange duur aan problemen kan ontstaan. Intussen wordt ons lichaam nog dagelijks blootgesteld aan deze ‘giftige stoffen’ met een verhoogd risico op vage klachten, aandoening of ziekte.

“We worden aan steeds meer stoffen blootgesteld en hebben steeds minder mogelijkheden om deze stoffen onschadelijk te maken”. zegt Rineke Dijkinga

Ons lichaam lijkt steeds minder vitaal, onze lever kan het ontgiften en opruimen niet meer bijhouden. En als dat niet lukt, dan worden ze opgeslagen in ons vetweefsel, borsten, prostaat, hersenen en buik. De ene mens is beter in staat om vervelende stoffen af te breken dan de ander.

Wat kun je doen?

Kies een natuurlijk biologisch merk, daar zit zeker minder troep in en vraag naar meer informatie door. Kies bewust, een merk moet transparant zijn, wat zit erin.

Ben er tijdens je zwangerschap nog meer bewust van, voor jezelf en je ongeboren kind.

Bedenk dat in baby en kinderverzorging ook veel hormoonverstoorders zitten, evenals in die prachtig verleidende kindercosmetica. We kennen ze allemaal de kinderverzorging met parfum die heerlijk ruikt maar je niet op de pasgeboren baby wil smeren.

Producten die je meteen afspoelt zijn minder gevaarlijk dan die de hele dag op je huid aanwezig blijven. Maar liefst 30 % van de bodylotions bevatten hormoonverstoorders.

Ook lippenbalsems zitten er vol mee, en bij elke dag gebruik eet je er vier per jaar op.

Wist je dat 60% van cosmetica één of meerdere hormoonverstoorders bevat?

Jij bepaalt gelukkig zelf wat je smeert!

Bron: Annelies Aarts, Bregje van Paassen, Éminence Organic Skincare.